Pireler nedir?
Pireler, sıcak kanlı hayvanlar üzerinde beslenen küçük, 6 bacaklı, kan emici, parazit böceklerdir ve evcil hayvanlarda en çok rastlanan dış parazitlerdir. Dünya genelinde 2200’ün üzerinde bilinen pire türü bulunmaktadır. Tüm pireler kanatsızdır bu nedenle başlıca hareket şekilleri sıçramadır. Oldukça uzun arka bacakları sayesinde kendi uzunluklarının 100 katına kadar sıçrayabilirler!
Evcil hayvanım pireye nasıl yakalanır?
Evcil hayvanların diğer evcil hayvanlarla temas ederek pireye yakalandığı oldukça yaygın bir yanılgıdır. Aslında, bu oldukça olağan dışıdır çünkü pireler genellikle aynı konak üzerinde kalma eğilimindedir ve nadiren bir hayvandan diğerine geçerler. Evcil hayvanlar genellikle pire bulaşmış bir ortamla temas ettiklerinde pirelenirler bu nedenle başka hayvanlarla hiç temasta bulunmamış evcil hayvanlar da pirelenebilir.
Koruyucu bir koza içinde olgunlaşmamış yetişkinlerin bulunduğu pire pupaları dahil olmak üzere, kompleks pire yaşam döngüsünün % 95’i ortamda bulunur. Yanından bir evcil hayvan (veya insan) geçtiğinde, sıcaklık ve titreşim pirelerin kozadan çıkmasına ve sıçramasına neden olur. Pupalar, doğru çevresel koşullarda korunaklı dış mekan alanlarında kolayca hayatta kalabilirler. Bu yüzden bahçenize pire kapmış bir kirpi, tilki veya başıboş bir hayvan gelir, pire yumurtaları dökülürek larvalara ve daha sonra pupalara dönüşürse, bu evcil hayvanınız için bir pire kaynağı olabilir.
Evcil hayvanımda pire varsa ne olacak?
Pireler, sıkıntılı bir durumdan fazlasıdır ve çok çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Pire istilasının en yaygın belirtileri, pire ısırıklarının neden olduğu tahriş, kaşınma veya derideki ısırıklardır. Kedilerde genellikle aşırı yalanma görülür. Pireler aynı zamanda pirelere karşı alerjisi olan hayvanlarda çok ciddi deri sorunlarına neden olabilmektedir. Bu durum genellikle Pire Alerjik Dermatiti (FAD) olarak bilinir ve FAD olan evcil hayvanlarda aşırı kaşınma, tüy dökülmesi ve deri enfeksiyonları meydana gelir. Ne yazık ki bu sorunlar listesi bu kadarla da kalmaz. Ciddi pire istilaları, kan kaybı nedeniyle özellikle yavru köpek ve yavru kedilerde anemiye neden olabilir. Pireler aynı zamanda köpekler, kediler ve hatta insanlara tenya (Dipylidium caninum) dahil olmak üzere ciddi hastalıklar bulaştırabilir.
Pireler ayrıca insanları da ısırarak, ciltte tahrişe ve kaşınmaya neden olabilir bazen de alerjik reaksiyonu tetikleyebilirler.
Pirenin yaşam süresi nedir?
Tek bir pire köpeğiniz ya da kediniz üzerinde neredeyse 2 ay yaşayabilir! Pire istilaları kolayca kontrolden çıkabilir. Bunun nedeni pirelerin çok sayıda yumurta bırakmasıdır. Günde 40 ila 50 yumurta ile yaklaşık 50 gün içinde dişi bir pire 2000 yumurta üretebilir! Yaklaşık 2 gün gibi kısa bir sürede, pire larvaları yumurtadan çıkarak, zemin, halılar veya döşemelerdeki karanlık yerlerde saklanacaktır. Yetişkin pire dışkıları, kırıntılar, deri döküntüleri üzerinde yaklaşık bir hafta beslendikten sonra larvalar pupaya dönüşür. Pupalar oldukça uzun bir süre bu evrede kalabilirler. Bu döngü, bir hafta veya bundan bir süre sonra, pupaların yetişkin pireler haline gelmesi ve bir köpek ya da kedinin veya başka bir hayvan konağın yakınlarda olduğunu hissederek kozalarından çıkmaları ile devam eder. Döngü 12 gün kadar kısa bir süre olabileceği gibi 180 güne kadar uzayabilir ve ardından yeniden başlar.
Evcil hayvanımın pirelendiğini nasıl anlarım?
Pireler oldukça küçük olup yalnızca birkaç milimetredirler ve çok hızlı hareket ederler. Bu nedenle evcil hayvanınızın pirelenip pirelenmediğini söylemek zor olabilir. İşte arayacağınız belirtilerden bazıları:
Kaşınma: Pire ısırıklarının neden olduğu tahriş, evcil hayvanlarda aşırı kaşınmaya neden olur.
Deride ısırıklar: Yukarıdaki gibi pire ısırıklarının neden olduğu tahrişle tetiklenir.
Aşırı yalanma (kediler): Kedilerdeki tek işaret, evcil hayvanınızın aşırı derecede yalanması olup bu aynı zamanda tüy yumaklarına da neden olabilir.
Tüy dökülmesi, deride kızarıklık: Özellikle alerji görülen evcil hayvanlardaki daha ciddi vakalarda aşırı kaşınma tüy dökülmesine neden olarak, deride hasara, enflamasyona ve enfeksiyona yol açabilir.
Tenya: Pireler tenya bulaştırır. Bu nedenle tenya belirtileri fark ederseniz bunun nedeni pire istilası olabilir. Tenya belirtileri arasında evcil hayvanınızın dışkısında veya kuyruğunun altında tüylerine yapışan kurumuş, beyaz ila krem renkli parçalar ve tenya parçaları sayılabilir (bunlar pirinç taneleri gibi görünebilir). Evcil hayvanlar anüslerini ısırabilir veya emebilir, veya kaşınmaya tepki olarak arka taraflarını yere sürtebilirler.
Evcil hayvanınızın pirelenmiş olabileceğini düşünüyorsanız, ellerinizle veya bir pire tarağı yardımıyla kuyruğun alt kısmına yakın bir yerden tüylerini ayırarak hareket olup olmadığına bakın. Pirelerin çoğu iğne başı büyüklüğünde olur ve rahatsız edildiklerinde hareket eder ya da sıçrarlar.
Cevapla
Want to join the discussion?Feel free to contribute!